Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

Το Παρασπόρι είναι παλιό και ιστορικό χωριό. Στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται ο τάφος της μεγάλης οικογένειας των Κορνάρων και συγκεκριμένα του Φραγκίσκου Κορνάρου όπως προκύπτει από απόσπασμα από το κείμενο του Στέργιου Γ. Σπανάκη σχετικά με τη διαθήκη του Αντρέα Κορνάρου όπου αναφέρεται ότι μέλος της μεγάλης οικογένειας των ΚΟΡΝΑΡΩΝ είναι θαμμένος στο χωριό μας:

8) Ό Φραγκίσκος τής 9ης γενεάς γεννήθηκε στις 28 Ίανουαρ. 1510 και παντρεύτηκε τή Γιακουμίνα Λεονάρδου Ντά Μολίνου (Βλ. Γιάνναρη, δ. π. σ. 23). Στή διαθήκη άναφέρειαι δτι είναι θαμμένος στό Χωριό Παρασπόρι τής Σητείας.

Η συμπλήρωση τής ρίζας τού Φραγκίσκου αύτοΰ έγινε μέ βάση τό οικογενειακό δέντρο πού δημοσιεύει ό Γιάνναρης (δ. π. σ. 23). Τά στοιχεία πήρε άπό τις σελίδες 118 καί 119 τού Κώδικα Barbara, τις όποιες δυστυχώς δέν κατόρθωσα νά δώ.

Στο Παρασπόρι έγινε μια από τις σημαντικές ενέργειες της επανάστασης του 1821 κατά την οποία οι επαναστάτες πολιόρκησαν τους Οθωμανούς και τους ανάγκασαν να παραδοθούν χωρίς να γίνει αιματοχυσία εκτός από τον φόνο του Χότζα του χωριού με την συμβολή του Επισκόπου Αμβρόσιου. Στο χωριό κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας κατοικούσαν αποκλειστικά οθωμανοί (το 1834, 15 οικογένειες και το 1881, 48 οικογένειες με 224 άτομα). Πάντως στην απογραφή του 1671 δεν αναφέρεται, ίσως γιατί και τότε κατοικείτο μόνο από Τούρκους και η απογραφή αυτή απογράφει μόνο χριστιανικές οικογένειες που πλήρωναν τον κεφαλικό φόρο (τζιτζιγιέ= ciziye). To 1583 απογράφεται στον Castrofylaca σαν Paraspori με 261 κατοίκους. Οι σημερινοί κάτοικοι στην πλειοψηφία τους είναι απόγονοι μικρασιατικών οικογενειών και συγκεκριμένα από τα Αλάτσατα της Μικράς Ασίας. Στο χωριό όταν έγινε η ανταλλαγή πλυθυσμών υπήρχαν 3 ελληνικές οικογένειες, του Αναγνωστάκη, του  Γαλετάκη και του Σαββιδάκη και μία τούρκικη, του Κουκλάκη που  μετά που έφυγαν οι Τούρκοι βαπτίσθηκε Χριστιανός. Το Παρασπόρι αποτελείτο από δύο συνοικισμούς, το Πάνω και κάτω Χωριό. Στη θέση "Κάτω Βρύση" σε μια εξαιρετικής ομορφιάς τοποθεσία, διατηρείται η οθωμανική κρήνη του χωριού, ενώ στο κέντρο του χωριού υπήρχε τζαμί και 500 μέτρα νοτιοανατολικά του χωριού υπήρχε καμίνι που δυστηχώς έχουν καταστραφεί. Επίσης στην περιοχή  "Μερζαλίκια" λίγο μετά την εκκλησία του Αγίου γεωργίου, εκεί που είναι σήμερα το χωράφι της οικογένειας Μπουντρονικόλα, σύμφωνα με μαρτυρίες ήταν το τούρκικο νεκροταφίο.

Πηγές: - Βιβλίο "ΣΗΤΕΙΑ" Νικολάου Π. Παπαδάκη (αρχαιολόγος) Γ' έκδοση 2000

- Βιβλίο "ΟΙ ΚΡΗΝΕΣ ΤΗΣ ΣΗΤΕΙΑΣ" Νικολάου Π. Παπαδάκη (αρχαιολόγος) 1992

- Μαρτυρίες κατοίκων

Φωτογραφία του χρήστη Μεταξάκης Γιώργος - Γεωγράφος.
Το χωριό Παρασπόρι του Δήμου Σητείας με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου!

Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

- Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου

Βρίσκεται στα βορειοανατολικά όρια του χωριού. Πρόκειται για παλιά εκκλησία από την εποχή της ενετοκρατίας που καταστράφηκε από τους Οθωμανούς και ξανακτίστηκε πριν την ανταλαγή πληθυσμών Μικρασιατών - Μουλσουμάνων. Στο προαύλιο της εκκλησίας όπου είναι το νεκροταφείο του χωριού, είναι θαμμένος μέλος της οικογένειας των Κορνάρων.

Εορτάζει στις 23 Απριλίου, ωστόσο, κάποιες χρονιές η γιορτή του μετακινείται όταν πέφτει πριν από το Πάσχα και γιορτάζεται τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, για το λόγο ότι τα εκκλησιαστικά τροπάρια του Αγίου Γεωργίου περιέχουν αναστάσιμα λόγια που δεν είναι δυνατό να ψαλθούν πριν από την Ανάσταση.

 

        

  Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου                                                             Ι.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

-Ιερός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Βρίσκεται σε ύψωμα νοτιοανατολικά απέναντι από το χωριό σε απόσταση 500 μέτρων. Επίσης πρόκειται για παλιά εκκλησία από την εποχή της ενετοκρατίας που καταστράφηκε από τους Οθωμανούς και ξανακτίστηκε από τους Μικρασιάτες.

Εορτάζει τις 21 Μαΐου. Την παραμονή της εορτής, μετά τον εσπερινό ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού διοργανώνει πανηγύρι με ελέυθερη είσοδο και δωρεάν προσφορά αναψυκτικών και ποτών όπου ο καθένας μπορεί να φέρει ότι επιθυμεί σε φαγητό και να διασκεδάσει με ντόπιους μουσικούς.

- Ιερός Ναός Αγίου Αλεξάνδρου

Βρίσκεται 900 μέτρα πριν από το χωριό στον δρόμο Αχλάδια-Παρασπόρι και πρόκειται για τον νεότερο Ναό του Χωριού. Ανεγέρθηκε με δαπάνη της Μαλάμως Γαλετάκη, στην μνήμη του υιού της Αλέξανδρου και του συζύγου της Εμμανουήλ. Εγκαινιάσθηκε από τον Μητροπολίτη Ιεραπύτνης και Σητείας Φιλόθεο Β΄ το 1986.

Εορτάζει στις 30 Αυγούστου. Το βράδυ στις 9 στα καφενεία του Παρασπορίου γίνεται η Γιορτή του Αγίου Αλεξάνδρου.

             

Ι.Ν. Αγίου Αλεξάνδρου                                                      

 

Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

Το Παρασπόρι βρίσκεται στο δρόμο Πισκοκέφαλο - Αχλάδια - Παρασπόρι, σε απόσταση 12 χλμ. από τη Σητεία και σε υψόμετρο 350 μέτρων. Είναι παλιό και ιστορικό χωριό καθώς μαρτυρεί και ο τάφος της μεγάλης οικογένειας των Κορνάρων που βρίσκεται στο προαύλιο της εκκλησίας του χωριού.  Εδώ έγινε μια από τις σημαντικές ενέργειες της επανάστασης του 1821 κατά την οποία οι επαναστάτες πολιόρκησαν τους Οθωμανούς και τους ανάγκασαν να παραδοθούν.  Δοιηκητικά ανοίκει στον Δήμο Σητείας του νομού Λασιθίου και έχει 70 κατοίκους (απογραφή 2011). Στο χωριό υπάρχει αγροτικό ιατρείο, παραδοσιακό καφενείο, ταβέρνα, 2 τουριστικά καταλλύματα, αίθουσα εκδηλώσεων - βιβλιοθήκη (το ανακαινισμένο παλαιό δημοτικό σχολείο), η ιδιαίτερου φυσικού κάλους τοποθεσία "Κάτω Βρύση" με παραδοσιακή κρήνη μεγάλα πλατάνια και τρεχούμενα νερά και ιστορικές εκκλησίες. Στην περιοχή μας υπάρχει και η Παναγία της Ρίζας η Γαλακτοκτισμένη, που πήρε το όνομα της από τον τρόπο κτισίματος, αφού οι πιστοί χρησιμοποίησαν αντί για νερό που δεν υπήρχε στην περιοχή και δεν επέτρεψαν οι Τούρκοι να μεταφερθεί από αλλού, γάλα από τα ζώα για να κάνουν την λάσπη και έτσι η εκκλησία ονομάστηκε Γαλακτοκτισμένη. Από παλιά, κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο συρρέουν πιστοί από τα γύρω χωριά και όλη την επαρχία Σητείας για να προσκυνήσουν. Στο παρελθόν μετά το τέλος της λειτουργίας στις 15 Αυγούστου, οι πιστοί πήγαιναν σε μια πολύ κοντινή τοποθεσία που είχε καρυδιές (στις καρές) και έστηναν γλέντι. Οργανοπαίκτες από τα γύρω χωριά και πλήθος πιστών που κρατούσαν διάφορα μεζεδάκια γλεντούσαν μέχρι που «έπεφτε» ο ήλιος. Σήμερα το γλέντι έχει «μεταφερθεί» στο Παρασπόρι στην τοποθεσία «Κάτω Βρύση», όπου μετά την λειτουργία ανήμερα της Παναγίας, ο Πολιτιστικός Σύλλογος αναβιώνει το παραδοσιακό πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου. Άλλα αξιοθέατα του χωριού είναι οι εκκλησίες Άγιος Γεώργιος (πολιούχος του χωριού), Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (με εξαιρετική θέα προς την πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Σητείας), Αγίου Αλεξάνδρου (ο πιο πρόσφατα κτισμένος ναός του χωριού), του Αφέντη Χριστού (πρόκειται για παλιό κατεστραμμένο Ναό από τον οποίο σώζονται μέρη της λιθόκτιστης τοιχοποιίας, επίσης με εξαιρετική θέα προς την πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Σητείας), τα ερείπια του μεσαιωνικού ναού του Μιχαήλ Αρχαγγέλου στον Αστράτηγο (ο ναός βρίσκεται στο σταυροδρόμι που ένωνε τους παλιούς δρόμους μεταξύ των χωριών Σκοπή - Αχλάδια - Παρασπόρι), το παλιό Δημοτικό Σχολείο που έχει ανακαινισθεί πρόσφατα και λειτουργεί ως πολιτιστικό κέντρο (βιβλιοθήκη και χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων), οι περιπατητικές διαδρομές α) Αγκαθιάς Χαμεζίου - Ρίζα - Παρασπόρι - Σκοπή, β) Σκορδύλλο - Ρίζα - Παρασπόρι, γ) Παρασπόρι - Αφέντης Χριστός δ) Παρασπόρι - Άγιος Κωνσταντίνος και στην ευρύτερη περιοχή του χωριού ο Θολωτός τάφος στα Αχλάδια, η παραδοσιακή κρήνη στο Σκορδύλο, η Μονή Παναγία της Ρίζας η Γαλακτοκτισμένη και το φρούριο Monte Forte κοντά στα Κρυά. Το χωριό ανήκει διοικητικά στον Δήμο Σητείας του Νομού Λασιθίου και έχει 70 κατοίκους (απογραφή 2011).

Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

Το παρασπόρι όπως εμφανίζεται στο Google maps

Προβολή μεγαλύτερου χάρτη

Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

Παρακάτω θα βρείτε τοπικές παραδοσιακές συνταγές που έφτιαχναν και συνεχίζουν να φτιάχνουν οι νοικοκυρές του χωριού μας:

Λεπτομέρειες
Γονική Κατηγορία: Το Χωριό

 

 Σε θαυμάσια τοποθεσία, λίγο πρoτού φθάσουμε στο χωριό Παρασπόρι ερχόμενοι από τη Σητεία, υπάρχει μεγάλη υπαίθρια πλατεία διαμορφωμένη στα νεώτερα χρόνια κατά καλαίσθητο τρόπο με κατασκευές με υλικό κυρίως τον πωρόλιθο. Στον όμορφο αυτό χώρο αναψυχής δεσπόζει και δροσίζει με το νερό της ενδιαφέρουσα κρήνη που είναι γνωστή με το όνομα «Κάτω Βρύση».